Thuốc tránh thai khẩn cấp là một phương pháp được nhiều chị em phụ nữ lựa chọn trong những tình huống không lường trước được, ví dụ như khi bao cao su bị rách, quên uống thuốc tránh thai hoặc có quan hệ tình dục không bảo vệ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn còn băn khoăn về việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp có gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe hay không. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về tác dụng, lợi ích và những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
1. Thuốc tránh thai khẩn cấp là gì?
Thuốc tránh thai khẩn cấp (hay còn gọi là thuốc ngừa thai khẩn cấp) là một loại thuốc được thiết kế để ngăn chặn hoặc trì hoãn quá trình thụ thai sau khi có quan hệ tình dục không bảo vệ hoặc không dùng biện pháp tránh thai đầy đủ. Thuốc hoạt động chủ yếu bằng cách ngăn cản sự rụng trứng, làm dày lớp nhầy cổ tử cung để ngăn không cho tinh trùng di chuyển vào tử cung hoặc thay đổi lớp niêm mạc tử cung khiến trứng không thể làm tổ.
2. Lợi ích của thuốc tránh thai khẩn cấp
Thuốc tránh thai khẩn cấp không phải là một biện pháp tránh thai thường xuyên, nhưng trong những tình huống cấp bách, nó có thể giúp ngăn ngừa thai ngoài ý muốn một cách hiệu quả. Cụ thể:
- Hiệu quả cao trong 72 giờ đầu: Thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả cao nhất nếu được sử dụng trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục không bảo vệ. Tỉ lệ ngừa thai có thể lên tới 95% nếu sử dụng đúng cách trong thời gian này.
- Dễ dàng sử dụng: Chỉ cần uống một viên thuốc (hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ) sau quan hệ tình dục không bảo vệ, thuốc sẽ hoạt động ngay lập tức để ngừng quá trình thụ thai.
- Không cần kê đơn: Ở nhiều nơi, thuốc tránh thai khẩn cấp có thể mua mà không cần bác sĩ kê đơn, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận khi cần thiết.
3. Những tác dụng phụ cần lưu ý
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp có thể ngừa thai hiệu quả, nhưng không phải ai cũng có thể sử dụng mà không gặp phải tác dụng phụ. Các tác dụng phụ phổ biến có thể bao gồm:
- Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt: Một trong những tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp là thay đổi chu kỳ kinh nguyệt. Người dùng có thể gặp phải tình trạng chậm kinh hoặc kinh nguyệt đến sớm.
- Cảm giác buồn nôn, nôn mửa: Thuốc tránh thai khẩn cấp có thể gây buồn nôn hoặc nôn mửa ở một số người. Nếu xảy ra, người dùng cần uống lại một liều thuốc khác nếu nôn trong vòng 2 giờ sau khi uống.
- Đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi: Một số người cũng có thể cảm thấy mệt mỏi hoặc đau đầu sau khi uống thuốc.
Tuy nhiên, các tác dụng phụ này thường chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn và sẽ giảm dần sau vài ngày. Nếu các triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ.
4. Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp
Mặc dù thuốc tránh thai khẩn cấp có thể giúp ngăn ngừa thai ngoài ý muốn, nhưng không nên lạm dụng nó như một biện pháp tránh thai chính. Dưới đây là một số lưu ý khi sử dụng thuốc:
- Không thay thế biện pháp tránh thai lâu dài: Thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên dùng trong tình huống khẩn cấp. Việc sử dụng thuốc khẩn cấp thường xuyên không được khuyến khích vì nó không an toàn bằng các biện pháp tránh thai dài hạn như bao cao su, thuốc tránh thai hàng ngày, vòng tránh thai, v.v.
- Hiệu quả giảm theo thời gian: Thuốc càng uống muộn, hiệu quả càng giảm. Do đó, để đạt được hiệu quả cao nhất, bạn nên uống thuốc càng sớm càng tốt, trong vòng 12 giờ sau quan hệ không bảo vệ.
- Thận trọng với các vấn đề sức khỏe: Nếu bạn có các vấn đề về huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch, hoặc các bệnh lý khác, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp.
5. Tác động đến sức khỏe lâu dài
Các nghiên cứu hiện nay cho thấy việc sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp không có tác động xấu lâu dài đối với sức khỏe sinh sản của phụ nữ. Tuy nhiên, việc lạm dụng thuốc có thể gây ra sự bất ổn trong chu kỳ kinh nguyệt và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này. Vì vậy, nếu bạn thường xuyên gặp phải các tình huống không bảo vệ, hãy cân nhắc các biện pháp tránh thai lâu dài và hiệu quả hơn.
Kết luận
Thuốc tránh thai khẩn cấp là một giải pháp hiệu quả trong những tình huống không lường trước được, giúp ngăn ngừa thai ngoài ý muốn. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này không nên trở thành thói quen, mà chỉ nên sử dụng trong trường hợp cần thiết. Để đảm bảo sức khỏe và tránh các tác dụng phụ không mong muốn, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp và tìm kiếm phương pháp tránh thai lâu dài, phù hợp với cơ thể mình.
